Vải Jacquard là gì? Đặc tính và ứng dụng của chất vải Jacquard

Vải jacquard có thể vẫn còn xa lạ đối với nhiều người tiêu dùng hiện nay. Jacquard là một chất liệu vải được dệt với kỹ thuật vô cùng độc đáo, không những vải đang được sử dụng phổ biến trong ngành may mặc mà còn được sử dụng để trang trí nội thất, đặc biệt là sản phẩm chăn ga gối đệm.

Chất liệu jacquard là gì?

Vải Jacquard là một loại vải có những hoa văn đặc biệt, không cần qua công nghệ in hay thêu lên trên bề mặt vải mà được dệt trực tiếp lên trên cấu trúc của vải. Tùy vào theo vào những mục đích sử dụng khác nhau mà chất liệu sợi vải được lựa chọn để sử dụng cũng khác nhau, có thể là sợi bông, tơ tằm, cotton hay sợi polyester.

Chất liệu vải jacquard suôn phẳng, mềm mại và mặt phải của vải có họa tiết hoa văn nổi rõ lên và mặt trái chìm vào trong.

Nguồn gốc ra đời của dòng vải jacquard

Vào những năm 1804, Joseph – Marie Jacquard – là một thợ dệt người Pháp đã phát minh ra được máy dệt mới có thể dệt được hoa văn trực tiếp lên bề mặt vải trên khung dệt theo cơ học, thay vì in hay thêu lên trên bề mặt vải. Tên của ông (là Jacquard) được dùng để đặt tên cho chính loại vải này như để tri ân những đóng góp của ông cho ngành công nghiệp dệt may.

Nhờ phát minh đó mà những chi phí sản xuất ra vải đã được giảm đi rất nhiều, giá thành các loại vải rất phức tạp cũng hạ xuống giúp cho người tiêu dùng và có thể tiếp cận với các loại vải sang trọng này giống như vải gấm lụa hay dòng vải gấm hoa.

Ngày nay, máy dệt vải jacquard vẫn được sử dụng nhưng lại vận hành theo những công nghệ hiện đại, cho phép được sản xuất vải ra hàng loạt, nhờ đó mà loại vải jacquard được biết tới và được sử dụng rộng rãi hơn.

Thợ dệt Joseph – Marie Jacquard đã phát minh ra được cỗ máy cơ dệt vải jacquard đầu tiên cho nền công nghiệp dệt may.

Phân loại những loại vải jacquard hiện nay

Vải thổ cẩm

Vải thổ cẩm có nguồn gốc xuất phát tới từ Trung Quốc, hiện nay dòng vải được yêu thích trên thị trường. Tại Việt Nam, dòng vải thổ cẩm được sử dụng chủ yếu ở tại vùng dân tộc thiểu số, để làm các đồ lưu niệm và may mặc ra sản phẩm trang phục truyền thống, đồ nội thất và vật dụng cá nhân.

Vải thổ cẩm được bố trí họa tiết đan xen lẫn trên các chất liệu vải dày dặn, chắc chắn sẽ tạo nên nét độc đáo riêng.

Dòng vải jacquard cotton

Vải cotton jacquard được ưa chuộng bởi nó có hội tụ đủ các ưu điểm của dòng vải cotton: thoáng mát, có khả năng thấm hút cao, không bị nhăn và bền màu cùng với nghệ thuật dệt vô cùng độc đáo. Vải cotton jacquard có nguồn gốc tới từ thiên nhiên (100% tới từ cây bông gòn) nên không gây ra tình trạng dị ứng da, thân thiện với con người.

Vải cotton jacquard có những họa tiết nổi lên trên một mặt, mặt còn lại lõm vào để tạo nên nét đặc trưng riêng những nhờ công nghệ dệt jacquard.

Vải damask

Dòng vải damask được dệt theo cấu trúc ngang và dọc từ các sợi len, sợi tơ tằm, sợi lanh hay các loại vải tổng hợp khác như dòng polyester, được đánh giá cao hơn dòng vải thổ cẩm nhờ độ có độ bóng đẹp và cực kỳ bền chắc. Dòng vải damask thường được sử dụng trong quá trình sản xuất đồ nội thất như khăn trải bàn, vải bọc sofa.

Vải damask được làm từ 100% polyester với những họa tiết lá dùng để làm rèm cửa hoặc vải bọc sofa.

Dòng vải matelassé

Dòng vải matelassé được sử dụng chất liệu là từ sợi bông hoặc sợi tơ lụa sẽ có hoa văn được dệt nổi lên theo công nghệ sản xuất jacquard. Đặc trưng của dòng vải này có độ co giãn cực kỳ tốt và khả năng thấm hút ẩm cao. Tuy nhiên, chúng rất dễ xù lông nên thường được sử dụng để làm ra tấm lót gối hay các đồ dùng cá nhân.

Vải matelassé có màu xanh dương sang trọng và được dệt vô cùng bắt mắt

Vải lụa jacquard

Vải lụa jacquard chính là sự kết hoàn hảo giữa độ bóng của vải, độ mềm mại của tơ tằm và công nghệ dệt vải jacquard, được ứng dụng chủ yếu tại ngành thời trang cao cấp. Loại vải này càng được ưa chuộng bởi có chất liệu mềm mại, có đường nét vô cùng độc đáo và có vẻ ngoài sang trọng, đem tới cảm giác thoải mái cho người dùng.

Vải lụa jacquard có hoa văn được in chìm nổi với cả hai mặt, chất liệu vải nhẹ nhàng đem tới cảm giác vô cùng dễ chịu.

Ưu điểm – nhược điểm của vải jacquard

Ưu điểm của vải jacquard

– Độ bền cao: Vải jacquard được đánh giá cao về độ bền, đặc biệt là dòng vải cotton jacquard. Sau một thời gian sử dụng dài, vải không bị biến dạng hay bị giãn chảy và cũng không có hiện tượng bị phai màu.

– Co giãn tốt: Hầu hết các sản phẩm làm từ vải jacquard giữ được form dáng cực kỳ tốt, không bị nhàu nát sau khi vệ sinh vải, thuận tiện đối với người sử dụng và tiết kiệm được thời gian là ủi.

– Tính thẩm mỹ cao: Vải jacquard có một vẻ đẹp sang trọng, quý phái nhờ những đường nét, hoa văn độc đáo của vải được dệt trực tiếp lên trên bề mặt vải, mang tới sự thỏa mãn đối với người sử dụng. Vải jacquard được làm rất công phu, tinh tế nên được thịnh hành trong ngành thời trang cao cấp.

– Màu sắc phong phú: Với bộ sưu tập của vải Jacquard màu sắc đa dạng, phong phú của dòng vải jacquard, người sử dụng sẽ không cảm thấy bị nhàm chán cũng như có nhiều sự lựa chọn hơn.

4.2. Nhược điểm của vải jacquard

– Khó bảo quản: Nếu vải không được bảo quản đúng cách như sử dụng những chất tẩy rửa mạnh, được phơi trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời trong một thời gian dài và sử dụng bàn ủi trên 30℃ thì vải sẽ bị giảm tuổi thọ một cách nhanh chóng, một số loại còn dễ tình trạng bị xù lông sau một thời gian sử dụng.

– Giá thành cao: Mặc dù nhờ vào công nghệ dệt vải jacquard nên giá thành của chính loại vải này đã giảm một cách đáng kể so với những loại vải dệt khác nhưng vì chính sự công phu và phức tạp này nên chúng trở nên đắt đỏ hơn với những loại vải thông thường.

– Hạn chế trong thiết kế: Vải jacquard thường chất vải rất dày dặn cho nên việc thiết kế gặp nhiều phức tạp, chất liệu vải khá nóng và khá bí bách nên các loại trang phục này cũng trở nên hạn chế.

Ứng dụng của dòng vải jacquard trong đời sống

Ứng dụng trong may mặc

Với những hoa văn cổ điển thì dòng vải jacquard thường được mang ra sử dụng để may những bộ trang phục truyền thống, mang những nét văn hóa có đặc trưng riêng.

Sự sang trọng mà dòng vải jacquard mang tới giúp thu hút và sự chú ý của nhiều thiết kế nổi tiếng. Vì vậy, những bộ trang phục được làm từ dòng vải này thường xuyên được xuất hiện ở trên những sàn diễn thời trang cao cấp.

Ứng dụng trong ngành nội thất

Ngoài vải được ứng dụng trong ngành may mặc, dòng vải jacquard còn được rất ưa chuộng, ứng dụng trong ngành sản xuất nội thất nhờ những họa tiết hiện đại và chất liệu vải rất bền bỉ, giúp không gian nhà ở trở nên sang trọng và đẳng cấp hơn.

Bộ chăn ga gối được làm bằng dòng vải cotton jacquard có khả năng thấm hút rất tốt, chống nhăn, không bị co rút vải mang tới không gian phòng ngủ hiện đại và sang trọng.

Trong ngành sản xuất chăn ga gối

Bên cạnh những hoa văn trang trí cực kỳ bắt mắt, với độ bền cao, dòng vải jacquard còn có khả năng thấm hút rất tốt, thoáng khí tốt, không gây bí bách và kháng khuẩn rất hiệu quả nên thường được dùng để sản xuất những bộ chăn ga gối cho gia đình.

Bộ chăn ga gối làm từ vải damask jacquard với bề mặt vải trơn bóng nên rất ít bám bụi, an toàn cho sức khỏe của người sử dụng

Quy trình sản xuất ra vải jacquard

– Bước 1: Kéo sợi

Các nguyên liệu sau khi được thu mua sẽ đưa tới nhà máy để loại bỏ đi các tạp chất tự nhiên như bụi bẩn và hạt giống… sau đó sẽ tiếp tục đưa chúng đi kéo thô để tăng thêm kích thước, tạo độ bền và độ dai cho các sợi vải.

Các ống sợi vải được đưa vào quá trình hồ sợi dọc nhằm tạo các màng hồ bọc quanh sợi giúp những sợi vải bền chắc và trơn bóng hơn nhờ sử dụng tinh bột biến tính và hồ nhân tạo.

– Bước 2: Nhuộm màu

Sợi thô sau khi được kéo sẽ đưa đi tẩy màu tự nhiên. Trước khi được cho vào quá trình dệt theo công nghệ jacquard thì những sợi vải thường được xử lý bằng thuốc nhuộm và dung dịch hữu cơ để vải được bắt màu hơn. Cùng với đó tiến hành quá trình xen kẽ liên tục với công đoạn giặt vải để tách màu dư và bụi bẩn còn sót lại trên vải.

– Bước 3: Dệt vải

Sau khi vải được nhuộm xong, các sợi vải sẽ được đem vào máy dệt jacquard, sợi ngang kết hợp xen kẽ với những sợi dọc tạo ra những tấm vải có hoa văn theo mẫu sản phẩm. Sau khi đã dệt xong, các tấm vải sẽ được mang đi nấu trong những dung dịch hóa học và các chất phụ trợ.

– Bước 4: Hoàn thiện

Kết thúc quy trình dệt vải, vải jacquard được mang vào kiểm tra, hoàn thiện và đóng gói sản phẩm. Sau đó chuyển tới những khâu thiết kế và đưa ra ngoài thị trường.

Máy dệt được sử dụng trong công nghệ dệt vải jacquard

Cách vệ sinh và bảo quản dòng vải jacquard

– Nên giặt sản phẩm vải jacquard bằng tay và hạn chế giặt vải bằng máy các sản phẩm từ dòng vải jacquard để tránh những tác động mạnh từ buồng máy.

– Giặt vải jacquard ở nhiệt độ trong 30℃ giúp vải làm sạch dễ dàng hơn mà không gây tình trạng hư hại vải.

– Không sử dụng những chất tẩy rửa mạnh, đặc biệt là với những sản phẩm thủ công rất cầu kỳ và nhiều chi tiết.

– Nếu vải có gắn kim loại thì nên giặt khô vải jacquard để giữ được chất lượng của dòng sản phẩm.

– Phơi các sản phẩm ở những nơi thoáng mát, đủ gió, tránh ánh nắng trực tiếp từ mặt trời.

– Cần tránh những vật sắc nhọn để đâm chọc lên trên bề mặt vải.

Bài viết ở trên Sông Hồng đã cung cấp cho bạn những thông tin cực kỳ hữu ích về tính chất, ưu điểm và nhược điểm, những ứng dụng đời sống cũng như cách bảo quản vải jacquard. Hy vọng rằng thông tin trên sẽ giúp bạn có thể lựa chọn cho mình những sản phẩm ưng ý nhất về chất liệu vải này.